Cer Motorlarında Kullanılan Temel Güç Kontrol Yöntemleri

Temel olarak, kollektörlü doğru akım motorunun kontrolü için gerilim ve manyetik alanlar kullanılır. Gerilimin değiştirilerek kontrol sağlanmasında, cer motorunun terminal gerilimi kontrol edilmektedir

Cer  (Demiryolu elektrikli tahrik )teknolojisinde bu amaçla aşağıdaki araçlar kullanılabilir:

-Değişken gerilimli cer motorlarına güç sağlamak için gerilim kademeli transformatör. Bu ekonomik yöntem, bugün hala faaliyette olan hemen hemen tüm eski AC demiryollarında bulunabilir.

-Cer motoruna ait çok kademeli devreye seri ön dirençler.  D.C gerilimle çalışan eski raylı sistemlerin tümünde, gerilim değiştirmek amacıyla bir trafo bulunmadığından, yüksek kayıplar nedeniyle bu ekonomik olmayan yöntemin kullanılması gerekiyordu.

-Cer motorlarının yeniden gruplandırılması. Cer motorlarının - hıza bağlı olarak - seri veya paralel bağlanması, DC demiryollarının devreye seri ön dirençlerindeki kayıpları azaltmak için yararlı, yaygın olarak kullanılan ek bir önlemdir.

-Hassas ayarlanabilir motor gerilimi üretmede görev ve cer sisteminde görev yapan taşıtının üzerinde yer alan döner konvertör grupları. Düşük verimlilik ve yüksek ağırlığı nedeniyle (lokomotifte üç kez elektrik/mekanik enerji dönüşümü) kontrol tekniği yönünden çok faydalı olan besleme şekli giderek daha az kullanılır hale gelmiştir. Bugün artık hemen hemen hiç kullanılmaktadır.

- Güç elektroniği öğeleri içeren faz açısı kontrollü akım konvertörü. Alternatif akımla çalışan cer sistemlerinde kademesiz kontrole imkan sağlar. Eskiden bunların yerine civa buharlı doğrultucular kullanılırdı.

-Tristörlerle yapılmış DC kıyıcı. Davranışı, doğru akım gerilim seviyesini değiştirme işi üstlenmeye yarayan bir transformatörünkine karşılık gelir ve doğru akım demiryollarının kademesiz, ekonomik kontrolünü sağlar.

- Kademesiz kontrol için manyetik amplifikatör (transdüktör). Geçmişte, cer motoru beslemesinden ziyade yardımcı yardımcı ekipmanı kontrol etmek için kullanılıyordu. Artık günümüzde aktüatör göreviyle karşımıza çıkmamaktadır.

- Kaymalı Fırça Ayarı  ve konvertör görevi gören metadin gibi bazıları özel tasarım makinelere sahip diğer çeşitli seçenekler artık günümüzde geçerli değildir.

Komütatör motorun hızı, sabit akımda (ve dolayısıyla değişmeyen ikaz altında ve yine sabit torkta) motor gerilimi (terminal gerilimi ile kabaca orantılı olduğundan, cer motoru sıfır hız noktasına kadar tüm hız aralığında gerilim ile kontrol edilebilir.

İkaz alan kontrolünde ikaz akımı belli sınırlarda ayarlanabilir. Bu, sabit motor geriliminde kısıtlı bir alan içerisinde devir sayısının kontrolünde ayrıca bir imkan sağlar. Kural olarak, ikaz alanının zayıflatılmasıyla hızın yükseltilmesi prensibinden faydalanılır.

Alternatif akım asenkron motor, sadece besleme frekansının değiştirilmesi ile de uygun biçimde kontrol edilebilir. Alternatif akım senkron motor için ise bu tek seçenek olarak karşımıza çıkmaktadır. Kimi zaman kullanılan döner frekans konvertörlerinin yerine bugün statik konvertörler almıştır. Lineer motorlar da aynı şekilde kontrol edilmektedir. Konvertör yüksek kalitede ve pahalı güç elektroniği bilgisi ve malzemesi gerektirir. Bu cihazlar cer sistemlerinde yer alan tüm kuvvetli akım sistemlerinde, ve yine dizel-elektrikli cer taşıtlarında kullanılırlar.

Raylı Taşımada Cer Sistemi