Optokuplerlerin Kullanım Alanları

Optokuplerler iki devrenin galvanik yani elektriksel olarak birbirinden yalıtılması yani ayrılması gereken yerlerde kullanılırlar. Örnek olarak sonraki devrenin önceki devreye bir tesirde bulunmaması istendiğinde veya farklı toprak referansları kullanılacağı durumlarda bu parçalar kullanılırlar. 

                       Optokupler

                                                

Bir optokupler genel olarak iki devre arasında 1000 volta kadar yalıtım sağlayabilir. CNY17F optokupleri için bu değer 5300 volt kadardır. Elektromedikal cihazlarda bu yalıtım seviyesi önem arz eder.

Kullanım alanları aşağıda verilen şekliyle tasnif etmek mümkündür:

Güç kaynakları (SMPS)

Haberleşme ( Veriyollarının yalıtımı veya hızlı veri aktarımı)

Otomatik Kontrol ve denetleme 

Medikal (Elektrostatik boşalmaya karşı koruma ) 

Optokuplerlerin çalışma şeklini gösteren güzel bir animasyon da veriyorum. 

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/9c/Optokoppler.gif

Diferansiyel Ölçüm Trafoları (LVDT )

Diferansiyel ölçüm trafoları, elektriksel olarak ferromanyetik bir çekirdek üzerinde birbiriyle bağlantısı olmayan ve trafo prensibine göre birbiriyle akuple edilmiş primer ve sekonder sargılardan ( yapısına göre yanyana meydana gelir. veya üstüste sarılabilirler). Sekonder sargılar, elektriksel kutupları ters yönde bağlanmış ve taşıdıkları net sinyalin aslında bir “fark”tan ibaret olduğu iki yarım sargıdan meydana gelir. Değişken alternatif gerilim beslenen primer sargı sekonder sargıda ters yönde yapılan bağlantı nedeniyle ortada sıfır gerilim değeri meydana getirir. Silindirik hareketli çekirdek itildiğinde diferansiyel bobinlerde olduğu gibi ölçüm gerilimi hareket sırasında gerçekleşen yerdeğiştirme yani mesafe ile orantılı olarak artar veya azalır.

Diferansiyel Ölçüm Trafoları (LVDT )

Diferansiyel trafolar , diferansiyel tıkaçlarla kıyaslandığında oldukça makul mesafe-cihaz ebatı oranına sahiptir ve dış etkilere ( örneklemenin alındığı ortamdaki sıcaklık farklarına veya ölçümsel iletken direnç değerlerinde görülen değişimlere ) karşı daha duyarsız, ( yani bu çevresel etkilerden daha az etkilenir) bir yapıdadır. Tasarımsal ebatların maliyete etkisi oldukça önemlidir.

Pin tipi Mesnet İzolatörü

Mesnet izolatörü 33 kV a kadar olan gerilim kademelerinde kullanılır. Direklerin konsollarına konulur. İletkeni tutabilmesi için üst tarafında oyukları vardır. Düz ilerleyen hatlarda iletken üst taraftaki oyuğa, açılı gelen hatlarda ise yan oyuklara iletken malzeme ile aynı cinsten tavlanmış bir bağ ile bağlanarak yerleştirilir. Direğe tutturulacak saplamanın tutması için kurşun bir yüksük izolatör gövdesine çimento ile sabitlenir.

Mesnet İzolatörü (Pin tipi )

Düşük gerilim seviyelerinde tek parça mesnet izolatörleri , yüksek gerilim seviyelerinde ise iki veya daha fazla sayıda izolatör birbirine tutturularak (zincir haline getirilerek ) kullanılır. Böylece istenen gerilim seviyesi sağlanmış olur. Nemli ve kirli yüzeylerin atlama gerilimleri kuru ve temiz yüzeylere göre daha düşüktür. Toplam kuru atlama mesafesi (a+b+c) yaş atlama mesafesi ise (B+C) dir. Burada A mesafesi izolatörün en üst kısımları yağmur yağdığında  ıslak olacağı  için işleme katılmadığından yaş durumda atlama mesafesinin daha düşük olduğu görülebilir. 

Mesnet İzolatörlerde Atlama Mesafeleri

Pin Tipi Mesnet İzolatörlerinin Üstünlükleri

• Yüksek mekanik dayanım
• Yüksek krepaj mesafesi
• Yüksek gerilim hatlarında kullanım
• Basit yapılı ve minimal bakım
• Hem yatay hem dikey yerleşim

Pin Tipi Mesnet İzolatörlerinin Zayıflıkları 

• Saplama kullanımı gerektirmesi
• Ancak 36 kV a kadar kullanım.
• İzolatör pinine yuva görevi gören yivlerin bozulabilmesi.

Pin Tipi Mesnet İzolatörlerine Ait Arızaların Sebepleri

Bu izolatörlerin  arızaları iki durumda ortaya çıkabilir. Birincisi izolatörün delinmesi ikincisi ise atlama yapmasıdır.  Delinme durumunda ark izolatör gövdesinin içinde akar. Atlama ise adından da anlaşılabileceği üzere, arkın  iletken toprak arasında izolatör yüzeyindeki hava üzerinden akmasıdır.

Ark atlaması genelde izolatör yüzeyinde meydana gelen iletken tabaka nedeniyle meydana gelen bir gerilim darbesidir.  Atlama olayında izolatör zarar görmezken delinme durumunda artık kullanılamaz hale gelir.

Yeterli malzeme kalınlığının tutturulmasıyla böyle bir darbe durumunda meydana gelebilecek delinme olayı engellenebilir.  Atlama olayı ise sızıntı akımlarına gösterilen direnci artırarak engellenebilir.  Sızıntının izlediği yol yağmur koruma olarak adlandırılan saçakların izolatöre eklenmesiyle uzatılmış olur.  Bu koruma saçakları yağmur durumunda iç yüzeyleri oldukça kuru tutarak bir atlama durumu için en küçük sızıntı/kaçak akımların meydana gelmesini sağlar.
Bu izolatörlerin artan ebat ağırlık ve maliyetleri nedeniyle ancak 66 kV a kadar kullanılmaları mümkündür.  Daha yüksek gerilimler söz konusu olduğunda askı tipi izolatörler tercih edilir. 

Yüksek Geçiren Filtre Nasıl İşlev Görür? (Harika Bir Görsel )

Elektronikçi olup da bu kavramları duymamış olanınız herhalde yoktur. Bazı arkadaşların kafasına ne iş yaptığı değil de nasıl yaptığı  takılmış. Bir tarama yapmam yetti en güzel görseli bulmam için. Lütfen tadını çıkarın..

Yüksek Geçiren Filtre 

Hibrit Araçların Yapısı

Hibrit araçları duymayan kalmamıştır sanırım. Özellikle trafiğin yoğun olduğu yerlerde ve zamanlarda benzinli motorun devre dışı bırakılarak elektrik motorunun çalıştırılmasıyla verimde sağlanan artışla kendinden bahsettiren bir teknik kısaca. Bu araçların iç yapısını biraz inceleyelim.

Hibrit Arabaların İç Yapısı (Blok Diyagramı )

Babinet Teoremi (Prensibi)

Babinet Teoremi ( Prensibi ) J.Babinet tarafından 1829 yılında ortaya konulmuştur. Bu prensibe göre; ışığın , ilk durumda düz ve geniş bir ekran/çerçeve üzerinde bulunan bir açıklıkta ve ikinci durumda aynı büyüklükteki bir ekran üzerinde ilk durumdaki  açıklığa şeklen birebir uyan ve onu tamamlayan bir  düz bir engel (tamamlayıcı ekran ki ekranın ortadaki engel kısmı dışında kalan yerleri opak olarak yapılırsa tamamlayıcılık özelliği sağlanmış olacaktır)' den geçişi sırasında gerçekleşen kırılma olayında meydana gelen ışık şiddetinin dağılım şekilleri ve kırılmanın meydana getirdiği görüntüler,(kısaca, kırılma desenleri ) asıl geometrik-optik görüntünün (kaynağın görüntüsü) dışında kalan yerlerde birbiriyle aynıdır.

Babinet  Prensibinin Görselleştirilmiş Hali 

Buna göre, bir tel parçasının meydana getirdiği kırılma olayı, aynı genişlikteki bir açıklıkta meydana gelen kırılma olayına ve aynı şekilde bir parçacığın meydana getirdiği kırılma olayı, bu parçacığı şekil olarak birebir tamamlayan bir açıklığın meydana getirdiği kırılma olayına kadar dayandırılabilir.  

Bir parçacığın veya bu parçacıkla aynı büyüklükteki bir açıklığın ardında meydana gelen dalga genlik dağılımları , ışık kaynağının görüntüsü dışında kalan yerlerde tam olarak 180 derece kadar kaymaktadır.  Işık şiddeti ışık dalgasının genliğinin karesiyle orantılı olduğundan benzer bir ışık dağılımı ortaya çıkar. Bu prensip yüksek frekanslı haberleşme tekniğinde örneğin anten alanlarının (elektriksel, manyetik ) hesaplanmasında kullanılır. 

Logo

Schumann Rezonansı Nedir ? Nasıl Hesaplanır?

Schuman Rezonansının ne olduğunu hatırlamakla başlayalım:

Schuman Rezonansı belirli frekanstaki elektromanyetik dalgaların dünya yüzeyi boyunca durağan dalga oluşturması olayıdır. Bu olay ilk kez fizikçi Winfried Otto Schumann tarafından açıklanmış olup yeryüzü ile iyonosfer tabakası arasında meydana gelen rezonans olayıdır.

İyi bir iletken olan iyonosfer ile çoğunluğu okyanuslardan oluşan ve dolayısıyla yeterince iyi bir iletken olan dünya sathı arasında bir oyuk rezonatörü meydana getirmektedir. Bu yüzeylerin büyüklükleri ile meydana gelen rezonans frekansları hesaplanabilmektedir. Yıldırım deşarjıyla tetiklenen bu rezonans olayında meydana gelen elektromanyetik dalga frekansları çok düşüktür. O kadar ki ancak çok hassas cihazlarla ölçüm yapmak suretiyle varlıkları ispat edilebilirler.

Schumann Rezonans Dalgaları 

Hesaplamalarının Yapılışı: 

Dünyanın çevresinin ortalama değeri yaklaşık olarak a = 39.985.427 metredir. (Ekvatorda 40.075 km, kutuplarda 39.940 km). Işığın yayılma hızı olarak havasız ortamda c = 299.792.458 m/s değerini kullanarak, en düşük frekanslı dalgalar için hesapsal olarak c/a = 7,5 Hz değeri sözkonusudur. İdeal olarak iletken olan cidarlara sahip ideal bir oyuk rezonatöründe n.ci frekans için () aşağıdaki formül kullanılmalıdır;

Yerküre ideal olarak iletken özellikte bir cidara sahip olmadığından, yukarıdaki formül 0,78 katsayısı ile çarpılır ve böylece n = 1, 2, 3 … değerleri için formül uygulandığında temel frekans 7,83 ve katları olan 14,3, 27,3 , 33,8 hz gibi değerler bulunur. Saçılma olayı, iyonosfer etkileri, ve sistemlerin diğer ideal olmayan özellikleri ölçülen değerler ile teorik değerler arasında , mevsimlere bağlı olarak değişkenlik gösteren farklar meydana gelmektedir. 3 ila 30 hz arasında değişen Schuman Rezonans frekansları uluslararası ölçekte Aşırı Düşük Frekans (ELF ) olarak isimlendirilir. 

Elektriksel Yalıtkan Malzemeler

Önde gelen dört yalıtkan malzemenin özellikleri aşağıda verilmiştir. 

Elektriksel Yalıtkan Malzemeler.

Rüzgar Türbinlerinin Tasarımında Pratik Değerlendirmeler

Bir rüzgar türbinin optimal çalışma noktasına , türbinden çıkan rüzgarın hızının, enerjinin türbinden yakalanmasının ardından yaklaşık olarak üçte biri değerine düşmesiyle ulaşılır. 

Rüzgar Türbin Kanatlarından Çıkan Rüzgar Hızının Optimal Değeri

Rüzgarın şiddeti rüzgar türbinin yüksekliğine bağlıdır. Türbinin çark merkezinin yerden uzaklığı olabildiğinde yüksekte tutulmalıdır. Eğer türbinin önünde ayrıca düzgün bir hava akışını engelleyecek faktörler varsa bu durum daha da önem arzetmektedir. 

Rüzgar Türbinleri için Optimal Yükseklikler (Solda  Bina Yüksekliği H )

Türbinden alınacak güç yaklaşık olarak aşağıdaki formülle hesaplanabilir. 

                                                           

v ... Rüzgarın Hızı

A ... Rüzgar türbinin kanatlarının meydana getirdiği dairenin alanı

ρ ... yaklaşık hava yoğunluğu 1,2kg/m3

Pratik Formül:

Türbinin verimini yaklaşık % 80 alacak olursak, hava yoğunluğu 1,2 kg/m3 değeri formüle yerleştirildiğinde pratik formülümüz:

    

                                                            

Yıldırımdan & Aşırı Geriimlerden Korunmaya Dair Temel Kavramlar

Aşırı Gerilime Karşı  Koruma Cihazı 

Aşırı gerilime karşı koruma cihazları esas komponentleri gerilime bağlı olarak değişen dirençler  (varistörler, aşırı gerilim bastırıcı diyotlar vs )veya atlama aralığı olan işletme ekipmanlarıdır. 

Aşırı gerilime karşı koruma cihazları diğer elektriksel işletme ekipmanları veya elektriksel donanımı izin verilen sınırların üzerine çıkan ve aşırı olarak ifade edilen gerilim seviyelerine karşı korumak veya yüksek gerilime karşı bir potansiyel dengeleme meydana getirilmesine yardımcı olmaktır. 

Yıldırım Darbesi ve Aşırı Gerilimin Oluşunu

Aşırı gerilime karşı koruma cihazları şu şekilde sınıflara ayrılmaktadır:

a- Kullanıldığı alanlar bakımından : 

 1-  E DIN VDE 0675-6:1989-11, -6/A1:1996-03 ve -6/A2:1996-10 e göre, enerji tekniğinde yıldırıma karşı koruma yapan (sınıf B) ve aşırı gerilime karşı koruma yapan cihazları veya diğer ismiyle parafudr (sınıf C ve D ) olarak iki alt gruba ayrılan , anma gerilimleri 1000 Volta kadar olan elektrik tesisleri ekipmanı ve cihazlarını Aşırı gerilime karşı koruma cihazları.

 2- DIN VDE 0845 Kısım 1 Bölüm .2   ve  E DIN VDE 0845  Kısım  2:1993-10 e göre aşırı gerilim sınırlandırıcı olarak isimlendirilen ve bilişim tekniğinde kullanılan ekipman ile cihazları aşırı gerilime karşı koruyan, gerilim sahası azami 60 voltu aşmayan ( Yüksek Güçle Uyaran telefon santralleri gibi özel çözümler istisna olmak üzere ) aşırı gerilime karşı koruma cihazları. 

3-  Topraklama tesisatının potansiyel dengelenmesi için kullanılan ayırıcı atlama (kıvılcım ) aralığı  (spark gap cihazlar)

b-  Aşırı Akımları Toprağa Akıtma Kabiliyeti Bakımından: 

     

1- Yıldırım akımını Toprağa Akıtan cihazlar. Doğrudan veya yakın çevreden gelen darbelerin (koruma sahası 0A ve 1 arasındaki arayüzlerde ) etkilerini gideren  yıldırıma karşı koruma cihazları

2-   Uzak çevreden gelen  darbelere , anahtarlama esnasında  ve   elektrostatik boşalmalarda  ortaya çıkan  aşırı gerilim  darbelerine karşı koruma cihazları, (yıldırımdan korunma sahası 0B yi takip eden yıldırımdan korunma sahalarının arayüzlerinde)

Yüksek Gerilimlere Karşı Koruma Yapan Cihazların Teknik Verileri

Bu veriler , işletme koşullarını sırasıyla :

-Kullanım  (mesela; montaj,  şebeke koşulları, sıcaklık gibi)
-Dış Tesirlere Karşı Gösterilen Tepkiler ( mesela;  darbe akımlarını toprağa akıtma kabiliyeti, koruma seviyesi, cevap verme süresi )

-İşletmedeki Davranışlar  (anma akımı,  geçici rejim olaylarını zayıflatma, yalıtım  seviyesi vs..)

- Arıza Halindeki Davranış (ön sigorta, ayırma tertibatı,  arızadan sonra güvenli olarak hattan ayrılma vs..)

Anma Gerilimi Un

Korunacak olan sistemin anma gerilimidir. Bilişim sistemlerinin korunmasında bu değer koruma cihazının tasarımsal bir büyüklüğü olarak ele alınır. Alternatif gerilimlerde efektik değerler kullanılır.

Parafudr Sürekli İşletme Gerilimi Uc

Bu değer, aşırı gerilimden koruma cihazının terminallerine uygulanabilecek en yüksek gerilimdir. Bu maksimum gerilim değerine kadar  cihazın herhangi  bir aşırı gerilime tepki verdikten sonra tekrar, daha önceden belirlenmiş  bir iletimde bulunmama durumuna (tekrar koruma yapabilecek şekilde ) dönebileceği garanti edilmiş olmaktadır. Bu değer işletmenin çalışma gerilimine de  bağlıdır.

Tambur Armatür

Bu armatür türü İngilizcede drum armature olarak ifade edilen ve çok yaygın olarak kullanılan bir türdür. İlk kez 1872 yılında Friedrich von Hefner-Altenecek tarafından geliştirilmiştir.

Tambur Armatürlü Doğru Akım Motoru

Tambur armatürlere tambur denmesinin sebebi sarımların tambura benzeyen bir demir çekirdek üzerindeki oyuklara yerleştirilmiş olmasıdır. Her bir sarımın dönüş iletkeni halka armatürlerde olduğu gibi armatürün içinde (bu durum armatürlü doğru akım motorunun yeterli moment yaratması noktasında bir handikap oluşturur. ) kalmayıp, aksine statorun kutup aralığı mesafesi gözetilerek tambur çevresi boyunca düzgün olarak yerleştirilirler. Bu sayede, her bir sarım üzerinde halka armatürlerin iki katı kadar gerilim endüklenmiş olmaktadır. Statör kutup çifti sayısına bağlı olarak bir armatür sarım şeması oluşturulur. Örneğin aşağıdaki şekil sadece tek kutup çifti olan bir statör için gerekli olan sarım şemasını vermektedir.

Tek Kutup Çiftli Statore Sahip Motorda Tambur Armatür Sarım Planı

Yüzey Montajlı Cihazlar (Surface Mounted Device :SMD)

Sizlere isimleri türkçemize yüzey montajlı olarak çevrilen Surface Mount cihazlardan SMD bahsedeceğim. Konvansiyonel devre elemanlarının bağlantı uçları montaj delikleri içerisinden geçirildikten sonra PCB’ (baskılı devre kartı )nin arka tarafında ya da gerekiyorsa iç katmanlarda lehimlenmesi (Delik-boyunca bağlantı ) gerekmekte iken, SMD yani yüzey montajında kullanılan devre elemanlarında bunlara gerek kalmaz. Böylelikle oldukça küçük alanlara ihtiyaç duyan etkin bir montajlama ve özellikle PCB kartın her iki yanını da kullanma olanağı söz konusu olabilmektedir. Devrelerin elektriksel karakteristiklerinin bilhassa çok yüksek frekanslı çalışmalarda bu montaj şeklinden olumlu etkilendiği gözlemlenir. Daha da önemlisi cihazlar çok daha küçük ve çok daha maliyet etkin şekilde üretilebilmektedir. 

SMD devre öğeleri üretim safhasının peşinden gerek şeritler halinde, gerek çubuk kovan veya şeffaf tepsiler üzerinde üretim yerine nakledildikten sonra PCB üzerine monte edilirler. Elle yapılan montajlar geliştirmeye dönük modelleme çalışmalarında mümkün olabilirken küçük alanlara çok sayıda devre elemanının yerleştirilmesi gereken yerlerde küçük maşa yerine ince pipet (akıtaç) kullanılır. Kart üzerindeki SMD’lerin bağlantı yüzeylerine, montaj öncesinde şablon baskı (lazer kesimli lehim maskesi ) vasıtasıyla lehim pastası basılır. Montajdan sonra SMD devre öğeleri ısıyla lehimlenir. Bir kartın üst yüzü için “Yenidenakış ” yöntemi öne çıkar. Alt yüzündeki SMD öğeler ise yapıştırıldıktan sonra dalga banyosu ile lehimlenir. 

Yüzey Montajında Bir Çipin Devreye Montajı 

SMD tekniği ile üretilen bir devre tasarımında yüksek kaliteyi yakalayabilmek için gerekli şart SMD öğelerin kusursuz şekilde montaj edilebilmesidir. SMD devre elemanlarının her geçen gün daha da küçülüyor hale gelmesi, üzerinde SMD devre elemanları olan PCB kartların çıplak göz veya bir mikroskop ile kontrolünü giderek daha da zorlaştırmaktadır. Bunun için daha çok bir görüntü işleme sistemi olan ayrıca büyük bir doğruluk ve hızla , daha önceden belirlenmiş en önemli parametreleri denetleyebilme kabiliyetine sahip olan Otomatik Optik Denetleme sistemleri kullanılır. Ball Grid Array lehimleri doğaları gereği kontrol edilmesi mümkün olmayan lehimlerdir. 

SMD tekniğinde montajın elle yapılması halinde, makine kullanımı veya uygun bir teknoloji kullanımı olmaksızın lehim yapmak montajı yapan kişi için oldukça zordur. Küçük maşa , ince uçlu bir lehimucu, 0,5 mm lehim ve mercek ve belki bir stereomikroskop kullanarak çok değişik büyüklüklerde çalışmak mümkündür. Montaj işlemleri delik-boyunca bağlantılı yani öğelerin bağlantılarının tellerle yapıldığı tiplere nazaran kısmen daha hızlı bile olabilmektedir. Bunun sebebi devre öğesinin montaj(lehimleme) öncesinde geçirmesi gereken bazı hazırlık aşamalarının (enine kesme, bükme, sabitleme vs )olmamasıdır. 

Klasik delikli veya şerit kartların kullanımı yalnızca prototip veya deneysel devre çalışmalarında mümkün olabilmektedir. Bunlara uygun laboratuvar kartları ve adaptörleri takas yoluyla veya üretimi yapılmak suretiyle temin edilebilirler. 

Kullanılmış eski cihazların içerisindeki devre elemanlarının yeniden dönüştürülmeleri, lehimlerinin söküm işlemlerinin oldukça zor olmaları ve kısmen de yüzey montaj teknolojisindeki belirsiz işaretleme işlemleri nedeniyle bir hayli zordur.

Ekranlama Prensibi

Bir ekranlama ile istemediğimiz manyetik alanın belli belirli bir alanın dışarısına taşmasına büyük ölçüde mani olabilmemiz mümkün. 

Bunun için kullanılan ekranlama sacı yumuşak manyetik malzemelerden yapılır. Yumuşak manyetik malzeme manyetik geçirgenliği yani μr değeri yüksek olan yani manyetik olarak iyi iletken olan metal olarak düşünülmelidir. Yukarıdaki kafesin dışına hiç alan taşmıyor mu peki? Siz ne dersiniz bu konuda?

Yağlı Trafoların İç Yapısı

Yağlı (Yağ Tanklı ) trafolar hermetik tiplerin öncüsüdür.  Hala özellikle yüksek gerilim dönüştürme istasyonlarında görmek mümkündür.

Yağlı Tip Trafoların İç Yapısı

Dizel Motorlar Hakkında 10 Soru 10 Cevap

Kaynak: İnternet

1)Dizel motorlar benzinlilere göre niye daha az yakıt tüketir?

-Benzinlimotorlarla karşılaştırıldığında, daha yüksek termodinamik derecesine sahip normal dizel motorlar yaklaşık %15, direkt püskürtmeli dizellerse%30 oranında yakıt tasarrufu sağlıyor.Yüksek yanma sıcaklığında çalışan benzinli motorlarda, enerjinin büyük bir bölümü ısı olarak kayboluyor.Diğer taraftan 1lt motorin, 1lt benzine oranla daha çok enerji içeriyor.

2)Dizel motorlar neden düşük devirlerde yüksek tork üretiyor?

-Özellikle turbo dizel motorlarda, değişken turbo geometrisi sayesinde rölanti devrinin hemen üzerinden itibaren yanma odasına istenildiği kadar hava sağlanabiliniyor.Eşdeğer miktardaki yakıtta direkt enjektörler aracılığıyla 2bin barlık bir basınçla ateşleme odasına püskürtülüyor.Bu şekilde daha düşük devir sayısıyla daha yüksek motorin-hava karışımı sağlanabiliniyor.Sonuçta oluşan yüksek yanma basıncı, büyük silindir çapına bağlantılı olarak düşük turlarda yüksek bir tork ve iyi çekiş gücü sağlıyor.Gücü aynı bir benzinli motor, aynı torku üretmek için daha yüksek devirlere ihtiyaç duyuyor.

3)Dizel motor en ekonomik nasıl kullanılır?

-Dizel motorların ekonomikliği eskiden büyük oranda gaz pedalının kullanımına bağlıydı.Ne kadar çok gaza basılırsa yakıt pompası o kadar çok yakıt püskürtüyordu.Dizel motorlarda prensip olarak hava miktarı sınırlandırılmazken, benzinli motorlarda yakıt miktarıyla orantılı gönderilen havanın miktarı gaz kelebeği vasıtasıyla devirle doğru orantılı olarak ayarlanıyor ve böylece motor düşük devirlerde zayıf kalıyor.Klasik tasarruf yöntemlerine göre iyi bir tasarruf için; benzinli motorlarda, hızlanma esnasında gaz pedalına 3/4 oranında basmak ve mümkün olduğu kadar erken vites yükseltmek gerekiyor.Bu yöntem atmosferik dizellerde işe yaramazken maksimum tork seviyesi 2bin devir civarında olan turbo dizel motorlarda yakıt ekonomisi sağlıyor.

4)Dizel motorun devri neden benzinli motorlardan daha düşük?

-Dizel motorda karışım, çalışma prensibi gereği yüksek basınç ve bunun oluşturduğu sıcaklık artışı sayesinde kendiliğinden ateşleniyor.Dizel motorlar yakıt-hava karışımının hazırlanması için daha uzun bir zamana ihtiyaç duyuyor.4500 ve üzerindeki devirlerde püskürtmenin başlamasıyla ateşleme arasında kalan süre ideal bir patlama için yetersiz hale geliyor.Bu yüzden maksimum tork ve güç bu devirlerden sonra düşüyor.Buda tork ve gücü azalttığından daha yüksek motor devri bilinçli olarak kullanılmıyor.

5)Dizel motor kural olarak neden daha ağır ve pahalı?

-Dizel motorlar, turbo, intercooler, gelişmiş enjeksiyon sistemleri dışında daha fazla ses izolasyon maddesine ihtiyaç duyuyor.

Ayrıca dizellerde yüksek yanma basıncına motor mekaniğinin dayanabilmesi için daha güçlü yapılandırılması gerekiyor.Bu yüzden, şu ana kadar dizel motorlarda krankmili yuvaları alüminyumdan yapılamadı.Ayrıca 60lt lik mazot, yüksek özgül ağırlığı nedeniyle, 60lt benzine oranla 7.8 kilo daha ağır.Tüm bunlar dizel motorun ağırlığını ve üretim girdileri yüzünden maliyetini arttırıyor.

6)Dizel motor neden daha vuruntuludur?

-Dizel motorda yanma, buji ile dışardan ateşlenen benzinli motora oranla daha zor kontrol ediliyor.Özellikle motor soğukken dizel motordaki yanma verimli değildir ve buda motorun vuruntu seviyesini arttırır.

7)Mazot, kurşunsuz benzine oranla neden daha ucuzdur?

-Mazot, prensip olarak fuel-oilden başka bişey deildir.Petrol damıtılırken benzine oranla daha düşük maliyetlerle elde edilir.Buda fiyatına yansır.

8)Dizel otomobillerin fiyatları neden yüksek?

-Ülkemizde otomobilden alınan vergi oranları ağırlığa bağlı olarak değişiyor.Bu nedenle ağırlıkları ve motor üretim maliyetleri fazla olan dizel motorlu otomobillerin fiyatları artıyor.

9)Dizel egzozu kanserojen mi?

-Bu konuyla ilgili elde net bir bilgi yok.En modern dizel motorda bile tamamen yok edilemeyen is partiküllerin kansere yol açabileceği, uzmanlar arasında hala tartışılıyor.

10)Dizel motoru gelişime ne yönde devam edecek?

-Yakın bir gelecekte daha sarsıntısız ve sessiz, daha temiz ve daha hafif dizel motorların 
üretimi düşünülüyor.Common Rail ve pompa-meme teknolojileri bu gelişim yönünde atılmış iki önemli adım.

Fiber Optik İletkenlerde En Sık Ortaya Çıkan Arızaların Sebepleri

Konnektörlerin kirlenmiş uç yüzeyleri, işletme halinde bu iletkenlerin oluşturduğu bağlantılarda karşımıza en çok çıkan sorundur. Diğer arızalardan sırasıyla konnektör arayüzlerinin yetersiz biçimde perdahlanması, konnektör ve ek yerinde meydana çıkan arızalar ile fiber kablonun çok aşırı ölçüde bükülmüş olması gibi durumlar sayılabilir. İletken uçlarındaki kirlilik 100 ila 200 kez büyütme özelliğine sahip bir mikroskop yardımı ile izlenebilir. Fiber iletkenlerin kirlenmiş uçlarını izlemenin etkili bir yolu da videomikroskop kullanmaktır. Kullanıcı, geleneksel mikroskoplarla oldukça zaman kaybedecekken ,bahsi geçen videomikroskoplarla sorunsuz şekilde elektronik cihazların bağlantı uçlarına ve patch panellerin içine ilerleyebilir. 

Bahsedilmeden geçilmemesi gereken bir zorluk da fiber optik kabloların kirlenmiş bağlantılarının gerçekleştirilmesinde ayrıca karşı parçaların kirlenmesinin de göz önünde bulundurulması gerekliliğidir. Bir uç yüzeye yanlışlıkla bir dokunuş dahi ciddi kirlenmelere sebep olabilir. Aşağıdaki şekil fiber damarların üzerinde oluşan kirlenmelerin farklı türlerini göstermektedir.

Fiber Optik İletken Damarlarında Meydana Gelen Kirlenme Türleri 

Otomobil Alternatörlerinde Ani Yük Kalkmasına (Load Dump ) Karşı Koruma

Yük Düşmesi durumu otomobil alternatörlerinde yükün ani bir şekilde kalkması yani devreden çıkması sonucunda gerilimde meydana gelen ani yükselmedir. İngilizce tabiriyle load dump İfadesi daha çok jeneratörleri ilgilendiren bir durumdur.

Otomobil Alternatörlerinda Ani Yük Kalkması

Normal şartlarda , otomobil alternatörlerinde regülatör devresi, sürekli değişen yük durumlarında alternatör gerilimini, uygun ikaz akımı meydana getirerek kontrol altında ve sabit tutar. Yük (bataryanın kendisi, otomobilin iç ihtiyaçları vs.. ) ani bir şekilde devreden çıkarsa, ikaz devresinin oluşturduğu manyetik alanın çökmesi için belli bir zaman alacaktır. Bu süre içerisinde gerilim ciddi şekilde yükselecektir. Bunun sebebi, alternatör/jeneratör akımının yük akımı kadar hızlı azalamamasıdır. 

Örnek olarak otomobillerde batarya boş veya boşa yakın bir durumda ise, ilk anda çok yüksek bir akım çekileceğinden, tam bu sırada batarya kablosunun kopması veya bataryanın devreden çıkartılması sonucunda alternatör üzerinde tehlikeli ve tahrip edici bir gerilim oluşacaktır. 

Bu yüksek gerilim otomobildeki elektronik donanımı tahrip edebileceğinden, bu durumu engellemek için zener diyot kullanılması gerekecektir. Bu yüzden otomobillerdeki alternatör (alternatif akım jeneratörü) üzerindeki ana diyotlar zener diyot olarak seçilir. 

Kaynak : Wiki.de 

Güneş Pillerinin Yapısı (Fotovoltaik Eleman )

Güneş Pilleri yani fotovoltaik eleman herkesin bildiği gibi geleceğin teknolojisi olarak adlandırılıyor. Dünyamızın karbonsuzlaştırılması adına en çok umut vaaededen bu elemanların yapısını ve çalışma prensibini gösteren güzel bir görsel hazırladım.  Yarı iletken yapısı ve çalışma şekli: ( Büyütmek için resmi tıklayın)

Güneş Pillerinin Yapısı (Fotovoltaik Eleman )

Doğrudan Moment Kontrolü ( Direct Torque Control ) Nedir?

Bilenler bilir. Asenkron/ endüksiyon motorlarında kullanılan farklı kontrol teknikleri mevcuttur.  V/F kontrol bunlardan en ünlüsü ve  tercih edilenidir. Üç fazlı motorlarda sıkça karşılaştığımız bir kavram olan 'Doğrudan Moment Kontrolü'  motorun ürettiği tork/moment çıktısını ve devamında tabii ki mil hızını gerilim/akım girdilerinden faydalanarak tahmine dayanan , yine aynı şekilde frekans kontrollü bir tekniktir.

Evet bu teknik, klasik hız/frekans kontrollü tekniklere  kıyasla biraz daha geliştirilmiş bir tekniktir.  İzah edelim:

Klasik V/F kontrollü sistemlerde aslolan gerilim ile frekans arasındaki ilişkiden yararlanarak  direk olarak motorun hızını değiştirmektir. Bunun tersi de doğrudur. Moment sabit iken hızda değiştirilebilir de.Bu sayede, örnek verecek olursak, bir asansörde kullandığımız kabin hızı hep 1 m/sn olarak sabit kalırken içerideki yolcu sayısı yani moment değişebilir ve bu kontrol şekli bizi bir dereceye kadar tatmin edebilir.  İstenirse motor hızının geri besleme yoluyla kontrol şemasına dahil edilmesi ile daha iyi bir kontrol de sağlanabilir(kapalı çevrim).Dikkat edilirse sabit hızlarda moment değişimlerine adapte olan bir teknikle karşı karşıyayız. Şimdi bu tekniği asgari ölçüde bildiğinizi kabul ederek anlatımıza devam edelim....

Doğrudan Moment / Tork kontrolü nasıl bir tekniğe dayanır ? Bu soruyu şöyle cevaplandırmak sanırım yerinde olacaktır:

Doğrudan Moment /Tork Kontrol Sistemlerine Ait  Blok Şema

Doğrudan Moment / Tork kontrolü  kısaca DMK (ing: DTC) tekniğinde temelde sadece gerilim ve akım bilgisini kullanarak bir tork kontrolü sağlanmaktadır. Burada stator gerilimlerinin entegrali alınarak bir akı bağı (flux linkage ) hesabı yapılır. Sonra bu akı bağı vektörü ile ölçülen motor akımının vektörel çarpımları üzerinden bir tork hesap edilir.  Akım ve gerilim bilgileri alınırak akı, dolayısı ile moment  tahmini olarak hesaplanır, Bu bloğun çıkışinda üretilen bilgi sırasıyla akı ve moment histeresiz kontrolörlerine  daha doğrusu karşılaştırıcılarına aktarılır.  Burada referans değerler ile karşılaştırılan değerler daha sonra anahtarlama için gerekli sinyalleri üreten ve motorun karakteristiklerine ait verileri taşıyan vektör seçim tablosunu taşıyan işaret üreticiye gönderilir. Burada şekli inceleyince sorabileceğiniz bir soru var.  Akı sektörü nedir?  Yukarıdaki şekle göre bu sektör bilgisi de tabloyu taşıyan işaret üretecine gidiyor. Sektör yani burada işaret edilen şekliyle akı sektörü, akı vektörlerinin diyagram üzerinde gösterilişine ait olan bir bölgeye karşılık geliyor. Şeklini fikir sahibi olmanız için veriyorum. 

Vektörel Akı Sektörü (Dilimi )

Sektör türkçede bildiğiniz gibi dilim manasına geliyor. Akının vektörel yani yönlü  olarak diyagramda hangi sektör ya da dilim de olduğu bilgisine göre seçim tablosu diğer bilgilerle gerekli işlemleri yaparak anahtarlama bilgisini üretiyor. Kısaca doğrudan tork kontrolü bu şekildedir.

Bu tip bir sürüş tekniği ile durma halindeki bir asansörü V/f tekniğine göre çok daha hızlı ve büyük momentlerle kaldırabilirsiniz.  Hızlı şekilde yüksek moment üretmesi istenen motor uygulamalarında tercih nedenidir. Burada unutulmaması gereken şey, bu tekniğin asıl işi torku kontrol etmektir. Eğer sürücünüzün üzerinde hız kontrolü de olmasını isterseniz değişik hız kontrolörlerinin de DTC ile birlikte çalışabileceğini bilmeniz yeterli olacaktır. DTC tekniğinde:

• Tork kontrolü için mil çıkışından bir hız veya pozisyon geri besleme işaretine ihtiyacınız olmayacaktır. Daha gelişmiş bir algoritma kullanılacak ise  böyle bir işaret kullanılabilir. 
• V/F Hız kontrolünde olduğu gibi gerilim ve frekansı kontrol edecek bir modülatör kullanma ihtiyacı bulunmamaktadir.  Bu sayede sistem aradan bu donanımın çıkması sebebiyle çok daha hızlı tepki verebilir hale gelmiş olur.
• Adım kontrolü durumunda ani sıçrama (overshooting) yaşanmaz. Bu sayede aşırı akım koruma sistemlerinin gereksiz  ani açma yapmasının önüne geçilmiş olur. 
• Değişken frekans kontrollü sistemlere göre daha düşük anahtarlama kayıplarına sahiptir. (anahtarlama sadece akının histeresiz bandı dışına çıktığında yapıldığından)
• Bu teknik moment uygulamalarında çok etkilidir. Saniyede  yaklaşık 40000 defa moment karşılaştırması yaptığı için adaptasyon yeteneği mükemmeldir. 
• Bu teknik ile bir motorun ürettiği maksimum moment yaklaşık dört katına yükseltilebilir. 
• Sistem genel olarak (hızlı tepki verme özelliğine sahip olduğu gibi)  son derece düşük hata yani sapmalarla çalışır. 

Elektrik Mühendisliği İle İlgili Faydalı Dökümanlar

Merhaba bu sayfada sizlere elektrik mühendislerinin kütüphanesinde olması gereken dökümanları paylaşacağım. 

1- EPDK'dan trafo kaybı oranları ile ilgili kurul kararı: (Oranlar tablo olarak verilmiş. 2004 sonrası bu tip bir karar bulamadım. Biliyorsanız lütfen  iletin)

 Linke Tıklayın

2-  Dağıtım Sistemindeki Kayıpların Azaltılmasına Dair Tedbirler

3-   Tedaş İzBedelle Devir Protokolü

4- Ameliyathane Tesisatı (elk.) Detayları

Ses ve Video Konnektörleri

Güzel bir tablo. (wikipedia)

Ses ve Video Konnektörleri

Koruma İletkeninlerinin Dirençlerinin Pratik Ölçümü (IEC 62638 )

Koruma iletkenlerinin IEC 62638 e göre dirençlerinin hesaplanması

Elektrikli Cihazlarda Güvenlik Akış Diyagramı

Elektrikli cihazlarda güvenlik için gereken adımlar aşağıdaki akış diyagramı ile özetlenmiştir.

Elektrikli Cihazlarda Güvenlik Akış Diyagramı 

Li-Fi Bağlantı (Işıkla Aslına Uygunluk )

Sizlere bugün Li-Fi Bağlantı ile ilgili güzel bir görsel hazırladım.  Li-Fi (light fidelity ) evlerimizde kullandığımız Wi-Fi sistemlerin yerine kullanılması düşünülen ve elektromanyetik dalgalar yerine ışık kulllanan bir sistem olarak karşımıza çıkıyor. Wi-Fi ile kıyaslandığında 100 kat daha hızlı olabileceği ispatlanmış ama ne yazık ki sadece içinde bulunduğunuz mahalde kullanmanız mümkün oluyor çünkü ışık duvarlardan elektromanyetik dalga gibi geçemiyor. Biraz da  aşağıdaki görselden okuyun...

Li-Fi Bağlantı. Işık Kullanarak Verinin Aslına Uygun Şekilde Üretilmesi

Elektrik Mühendislerinin Terimler Sözlüğü (İngilizce-Almanca-Türkçe)

Elektrik mühendisliği terimlerini ingilizce/almanca/türkçe karşılıklarıyla yazarak veriyorum. Bu sözlüğü pdf formatında da indirebilirsiniz. Her güncellemeden sonra buraya yeni halini ekliyorum. 

Son  Güncelleme tarihi: 02.04.2021 – -------à Eklenen  12 adet

Elektronik Kitap Pdf Formatında İndirebilirsiniz:                                                                        

 Elektrik Mühendislerinin Teknik Terimler Sözlüğü

Alternating Current : (Wechselstrom) Alternatif/Almaşık Akım

Amplifier : ( Verstaerker ) Kuvvetlendirici

Apparent Power : (Scheinleistung) Görünür Güç

Asynchronous Motor : (Asynchron-Motor ) Asenkron Motor

Automatic Control : (Regelung) Otomatik Kontrol

Auxillary Generator : (Lichtmaschine) Oto Dinamosu

Busbar: (Stromsammelschiene)  Akım  Barası

Cable : (Kabel) Kablo

Characteristic values: ( Kenngrößen) Karakteristik Değerler

Circuit : (Schaltung) Devre

Circuit Breaker : (Leistungschalter) Devre Kesici Anahtar

Clearance : (Trennungsabstandes) Krepaj

Coaxial:  (Koaxial) Eşeksenli   

Coil : (Spule) Bobin

Commutator: (Kommutator) Öndeleyici, komütatör 

Connection : (Verbindung) Bağlantı

Conductance : (Leitwert) İletkenlik

Converter: (Umsetzer) Dönüştürücü

Control Unit : (Steuergeraet) Kontrol Ünitesi

Cooling: (Kühlung) Soğutma

Copper: (Kupfer) Bakır

Coulometer: (Voltameter) Elektrolitik Yükölçer

Coupling: (Kupplung) Kuplaj, Bağlama

Covalent: (Covalent) Eşdeğerli 

Current : (Strom) Akım

Cut-Off: (Ausschalten) Devreyi Kesme

Fault Detection: (Fehlerkennnung) Arıza Tespiti

Device : (Geraet) Cihaz

Disconnector: (Trennschalter ) Ayırıcı

Doping: (Dotieren) Katkılama

Efficiency: (Wirkungsgrad) Verim

Electrical Power : ( Elektrische Leistung ) Elektriksel Güç

Elevator : (Aufzug) Asansör

Fixture: (Leuchtkörper)  aydınlatma armatürü

Fluoressence: (Fluoreszenz) Florışıllık

Fuse: (Sicherung) Sigorta

Hysteresis: (Hysterese) Ardılizlem   

Instantaneous Value (Augenblickswert): Anlık Değer

Instrument Transformer : (Umwandler) Ölçü Trafosu

Kirschoff's Rule: (Knotenpunktregel) Kirşof Kanunu

Leuchtdichte: (Luminous Density) Işık akısı şiddeti (yoğunluğu)

Lightning Current Conductor: (Blitzstrom Ableiter) Yıldırımlık İndirme İletkeni

Limiter Diode: (Begrenzerdiode)

Loading Capacity : (Belastbarkeit) Yüklenme ya da Taşıma Kapasitesi

Load Current: (Laststrom) Yük Akımı

Mains : (Verteilungsnetz) Dağıtım Şebekesi

Main Line: (Hauptleitung) Anahat

Multimeter : (Multifunktionmessgeraet ) Multimetre

Multiple Tariff Meter: (Tariffzaehler ) Tarifeli Sayaç

Non-Conductive Environment : (Nichtleitende Umgebung) İletken Olmayan Çevre

Plug Connector: (Steckverbinder ) Tak-Çalıştır Konnektör

Potentiometer: (Drehwiderstand) Gerilimbölücü

Power Factor : (Leistungfaktor) güç katsayısı

Power output : (Leistungsabgabe) Çıkış Gücü

Power Station: (Kraftwerk) Güç Santrali

Pulse : (İmpuls) Darbe

Proximity Switch : (Naeherungschalter) Yaklaşım Şalteri

Radiation: (Strahlung) Işınım  

Reactive Power: (Blindleistung) Reaktif Güç

Relay: (Relais) Röle

Resistance: (Widerstand) Direnç

Saw-Tooth Pulse : (Sagezaehn İmpuls ) Testere Dişi Darbe

Short-Circuit : (Kurzschluss) Kısa Devre

System Earth: (Betriebserder) İşletme Topraklaması

Testing: (Prüfen) Test etme

Terminals: (Klemmen) Klemens, Bağlantı Bloğu

Touch Protection: (Berührungsschutz ) Temas Koruma

Transformer : (Transformator) Trafo

Uninterruptible Power Supply :(Unterbrechungsfrei Stromversorgung) Kesintisiz G.Kay

Voltage : (Spannung) Gerilim

Voltage Multiplier : (Spannungsverdoppler ) Gerilim Katlayıcı

HVDC ile HVAC Güç İletim Sistemlerinin Karşılaştırılması

Elektrik gücü üretici merkezlerden alınarak, tüketicileri besleyen dağıtım sistemine dahil edilmek üzere uzak mesafelerde bulunan trafo merkezlerine aktarılmalıdır. Doğru akım sistemler her ne kadar tarihsel olarak daha erken dönemlerde kullanılmış ise de yerini çok geçmeden alternatif akım sistemine bırakmıştır .  İlk doğru akım sistemler Edison’un firması tarafından geliştirilmiş ve  elektriksel gücün iletilmesi/aktarılması birkaç kilometreyi aşmayan bir mesafeyle sınırlı kalmıştır.  Bu yüzden sadece böylesi kısa bir menzil içerisinde kalan tüketiciler  elektriksel güce kavuşmuştur. İletim mesafesi arttıkça bakır kayıplarından kaynaklı olarak gerilim düşümleri oluşmaktadır. Bu durumun üstesinden gelebilmek için  doğru akım sistemine ait gerilim seviyesi yükseltilmiştir.  Ne var ki doğru akım sistemlerde gerilim seviyesini  kolay bir şekilde yükseltmek mümkün değildi.  Sonrasında alternatif akım sistemlerin geliştirilmesi sonucu transformatör (trafo) kullanarak bu gerilim seviyelerini yükseltmek oldukça kolay hale gelmiştir.  Elektriksel güç gerilimin yükseltici trafo merkezlerinde yükseltilmesi, bu seviyeyle iletilmesi ve dağıtım yapılacak bölgede indirici trafo merkezlerinin bu gerilim seviyesini düşürmesi ile gayet kolay bir şekilde tüketiciye ulaştırılmaktadır. Güç elektroniğinin gelişimi, bu dönemlerde doğru akım iletim sistemlerini tekrar düşünmemiz için bizleri zorlamaktadır. Doğru akım ile alternatif akım sistemlerin bu savaşımı halen devam etmektedir.

HVDC Sistemlerin HVAC ile Kıyaslanması: Başabaş Mesafesinin Tespiti

Doğru Akım Sistemlerde Sözkonusu Olan Gelişmeler

Edison’un üstesinden gelemediği sorun,  d.c sistemlerin gerilim seviyesini yükseltmek ve böylece elektriksel gücü uzun mesafelere iletmek olmuştu.  Civa buharlı valf (doğrultucu)’lerin  bulunması , alternatif ve doğru akımlar  arasındaki geçişi kolaylaştırmıştır.  Şimdi , alternatif akımın gerilim seviyesi  bir trafoda yükseltildikten sonra bu akım doğru akıma ve  iletim hattının sonunda bu gerilim seviyesi tekrar düşürüldükten sonra tekrar alternatif akıma dönüştürülmekte ve güç bu yönde aktarılmaktadır.  Böyle bir teknik Yüksek Gerilimli Doğru Akım İletim Sistemlerini uygulanabilir kılmaktadır. ABB firması bu teknolojiyi kullanarak 50’li yılların sonlarında bir HVDC iletim hattı kurmuştur.  Dönüştürücü yani a.c/d.c dönüşümü yapan valflerin bulunduğu kısım çok büyük ve pahalı, ayrıca bakım maliyetleri yüksekti. Çok geçmeden katı hal tristör valfleri geliştirildi. Bu aygıtlar daha küçük ve maliyet etkin anahtarlar  idi. 

HVDC Elektrik Güç İletim Sistemleri 

Bugün HVDC sistemlerdeki ciddi ilerlemelerin arkasında güç elektroniğindeki gelişmeler bulunmaktadır. Artık HVDC teknolojisi pek çok elektrik iletim hatları ve farklı frekanstaki güç şebekelerinin kendi aralarında birleştirilmesi noktasında çok önemli bir yerde bulunmaktadır.

  

HVDC ile HVAC Sistemlerin Karşılaştırılması

Yatırım Maliyeti:

D.C iletimi A.C iletimine göre daha az iletken gerektirmektedir. D.C sistemlerde her bir devre için iki iletken gerekliyken, üç faz A.C için üç iletken gereklidir.  HVDC iletkenlerini taşıyan direkler daha küçük seçilebilir ve bu daha küçük açıklıklar ve alanlar demektir.  Genel olarak bu sistemin HVAC ye göre daha az bir maliyeti olacağı anlamına gelir.  Buna karşılık HVDC hatlarının uçlarında konumlandırılan dönüştürücü (konvertör)lerin maliyetleri böyle bir dönüştürücüye ihtiyaç duymayan HVAC ‘lerin yanında maliyeti ciddi şekilde artıran bir unsur haline gelmektedir.  Belirli bir mesafeden sonra ki bu mesafeye başabaş mesafesi adını verebiliriz HVDC sistemler HVAC sistemlerden daha uygun maliyete sahip olmaktadır.  Genel olarak bu başabaş mesafesi  havai hatlarda 600 km iken denizaltı hatlarda 50 km  kadardır.

Kayıplar

Deri olayı D.C sistemlerde söz konusu değildir. Ayrıca Korona olayı da A.C sistemlerde göre daha azdır.  Kayıplar daha az olduğundan uzun mesafelerde HVDC sistemler daha üstün sistemler haline gelmektedir.

Denetlenebilirlik

D.C sistemlerde endüktans bulunmadığundan bu sistemlerde gerilim regülasyonu daha kolaydır.  HVAC sistemlere göre daha iyi denetlenebilir sistemlerdir.

Farklı Frekanstaki Şebekelerin Kendi Aralarında Bağlanması

A.C güç şebekeleri bazı ülkelerde 50 hz bazı ülkelerde 60 hz olarak sabitlenmiştir. Bu farklı frekanstaki sistemleri kendi aralarında birleştirmek A.C olarak neredeyse  imkansızdır. HVDC sistemler buna imkan verebilmektedir. (d.c akımda frekans gibi bir zorunluluk olmadığından iki sistem sıfır frekansta bağlanmış olurlar )

Yakınlardaki İletişim Hatları İle Girişim

HVDC sistemlerde frekans sıfır olduğundan A.C sistemler gibi iletişim hatları üzerinde girişim yani bozulma yaratmazlar.

Kısa Devre Akımı

Uzun mesafelere yayılmış bir HVAC sistemde  alıcı taraftaki kısa devre akımı yüksektir. HVDC sistem birbirine bağlanmış iki A.C şebekenin kısa devre akımlarını  artırıcı bir etkide bulunmaz.

Sonuç

Yüksek gerilimli doğru  akım (HVDC ) iletim  sistemleri yüksek gerilimli alternatif akım (HVAC )sistemlere nazaran, kararlılık, denetlenebilirlik vb bir takım üstünlüklere sahiptir.  Başabaş mesafesini aşan mesafelerde HVDC sistemler daha karlı hale gelmektedir. Özellikle denizaltı HVDC irtibat  (link )hatları  açık denizlerde rüzgar santrallerini birbirine irtibatlandırmada maliyet yönüyle çok  uygundurlar. Bu sayede bu sistemlere olan ilgi giderek artmaktadır. HVAC sistemler daha uzun süre kullanılmaya devam edecektir.  HVDC sistemlere HVAC sistemlerin rakibi değil tamamlayıcısı bir durumundadır.