LON (Local Operating Network) Ağları

Farklı altyapıları birleştiren ağ yapısı 

LON ingillizce Local Operating Network kelimelerinin baş harflerinden türetilmiş olup, çok farklı sistem ve iş sahalarında kullanılan cihazları tek bir sistem çatısı altında birleştiren bir ağ teknolojisidir. Böylelikle, ısıtma, iklimlendirme, havalandırma, güneş siperi, aydınlatma , giriş kontrol, yangın ve duman uyarı ve benzeri sistemler birleştirebilen bir ağ yapısından bahsediyor oluruz. 1990’lı yılların başından itibaren Amerikalı Echelon firması tarafından geliştirilmiştir. 

Lon dağıtılmış zeka prensibiyle çalışır. Bir Lon network’üne entegre edilmiş sensör ve aktuatörlerin tümü düğüm olarak adlandırılır ve bu düğümlerin her biri serbestçe programlanabilir çiplere sahiptir. Nöron olarak da tanımlayabileceğimiz bu düğümler üç CPU çekirdeğinden (CPU : merkezi işlem ünitesi ) oluşur. Bu üç çekirdekten ikisi bus erişimi ve protokol işlemlerinde görev almaktadır. Üçüncü çekirdek ya da işlemci ise uygulama programının işletilmesinden sorumludur. Bu düğümler , istenilen herhangi bir network topolojisi ile değişik aktarım ortamları üzerinden ( örneğin radyo, fiber, plc, vs gibi) bir birleri ile birleştirilebilir. Bir Lon ağında haberleşme bir merkezden bağımsız şekilde gerçekleşmektedir. Düğümler bir birleriyle bilgiyi doğrudan paylaşabilmekte ayrıca Lon ağında bulunan her mahal ve sistem katılımcısına özel faaliyet başlatabilmektedir. Bu amaçla LonTalk adı verilen bir haberleşme protokolü , standart hale gelmiş ağ değişkenleri yani SNVT ler kullanılmaktadır. 

Lon Ağı Peer-to-Peer Çalışır.

LON ile farklı bölgelerde uygulamalar gerçekleştirilebilmektedir. En önemli uygulamalar içerisinde, Bina ve Ev otomasyonu , sanayi ve proses otomasyonu vs alanındakilerdir. Bina ve ev otomasyonu hakkında kısaca bilgi verelim. Etkin bir ısıtma, havalandırma , aydınlatma ve perdeleme ve benzeri sistemlerin otomasyon yönüyle birlikteliğinin sağlanmasıyla pek çok işlevselliğe sahip olabilen bir işletmeden bahsetmek mümkün olmaktadır:

· Aydınlatmanın açık ve kapalı çevrim kontrolü

· Zaman veya olay yönelimli anahtarlama programlama

· Odaların, kullanıma uygun bir esneklikle ısıtmasının ayrı ayrı otomasyonu, 

· Enerji yönetimi

· Bina verilerinin görselleştirilmesi

Bu farklı sistemlerin bir araya getirilebilmesinin mümkün olduğunu ve enerji ve personel bakımından tasarruf sağlandığını görüyoruz. Bunlardan başka işletmede bir değer artışı ve konfor da söz konusu olmakta. Yine çok sayıda sensör ya da aktüatör kullanılmasıyla da ilk yatırımda maliyet avantajları ortaya çıkmakta. Kablolama maliyeti, yatırıma esas bina otomasyon altyapısının belli bir değerinden sonra daha da düşmekte ve tüm bina otomasyon sisteminin ağa dahil olması mümkün olmaktadır. Bir Lon ağının modüler mimari ve esnekliği sistemde yapılacak tadilat ve genişletmeyi kolaylaştırmaktadır.

Lon ağları bölgesellikle sınırlı değildir. İnternet yoluyla uzaktan kontrol ve denetimleri yapılabilir , ayrıca bölgesel ağlar daha büyük farklı sistemlerle birleşebilen ağlarla birleştirebilirler. Pek çok mahalli bulunan bir işletme bu mahallerin her birini bir ağa entegre edebilir. 

Lonworks IP Server

Karşılıklı İşletilebilme Yeteneği 

İşlevsel bir Lon ağı için teknik bir zorunluluk olarak farklı işlev ve üreticilere sahip cihazların karşılıklı işletilebilmeleri esastır. Bununla Lon ağındaki cihazların birbiriyle her halükarda uyumlu bir birliktelik içinde çalışabilmesi kastedilmektedir. Bu şekilde bir karşılıklı çalıştırılabilme şartı veya özelliğini Uluslararası LonMark Organizasyonu tarafından garanti altına alınmaktadır. Bu organizasyon profil ve tasarıma dönük direktifler oluşturarak, bu direktiflere uyan ve böylelikle karşılıklı işletilebilir olan komponentleri sertifikalandırır ve üzerine logosunu yerleştirir. 

Farklı Sistemlerin Biraraya Getirilmesinde Planlama

Bütüncül ve farklı sistemleri bünyesine alan bir fikir ve planlama Lon teknoloji temelinde 

düzgün işleyen bir sistem için gerek şarttır. Burada sistem entegratörleri uygulamaya dönük işlemlerde planlamayı yapan tarafı desteklemektedir. 

Lon açık bir teknoloji olduğu için, dünya çapında farki bölgelerdeki binlerce işletme yeni uygulama ve ürünler üzerinde çalışmaya devam etmektedir. Avrupa’da firmalar, üniversiteler, sistem entegratörleri, planlamayı yapanlar, ve uç kullanıcıları ulusal Lon-Kullanıcıları Organizasyonu çatısı altında birleşmiştir.