Yıldırımdan Korunma Sistemlerinde Performans (E )
Bir yapının içinde bulunduğu risk seviyesi pek çok farklı faktöre
bağlıdır. Böylelikle kurulu bir yıldırımdan korunma sisteminin performansı pek
çok faktöre bağlıdır diyebiliriz. Özel bir yıldırımdan korunma sistemi belli
bir yüksek risk bölgesinde yetersiz olabilirken, iyi bir yıldırımdan korunma
sistemi büyük bir şehirde daha yüksek binalarla çevrili alçak bir bina üzerinde
” gereksiz “ bir tesisat haline
gelebilir.
Bu sebeple, 4 adet
yıldırımdan korunma kategorisi tanımlanmıştır. Bu kategoriler bu sistemlerin performansı
gösterir. Bu durumda koruma sınıfı I en yüksek, koruma sınıfı IV en düşük performansa sahiptir.
Bu sınıflar, yıl içerisinde beklenen direk yıldırım darbesi sayısının izin
verilen direk yıldırım darbesi sayısına oranı kullanılarak hesaplanır.
Koruma
Sınıfları
|
Koruma
Sınıfı
|
Yakalama
Tertibatının
Ağ
Ebatı
|
Yıldırım
Küresinin Yarıçapı
|
Tavsiye
edilen Saptırma Mesafesi)
|
max.
Yıldırım Akımı
|
I
|
5m
x 5m
|
20m
|
10m
|
200kA
|
II
|
10m
x 10m
|
30m
|
15m
|
150kA
|
III
|
15m
x 15m
|
45m
|
20m
|
100kA
|
IV
|
20m
x 20m
|
60m
|
25m
|
100kA
|
1 yıl içerisindeki izin verilen en yüksek direk yıldırım
darbesi sayısı , binanın konstruksiyonu (duvarların ve döşemelerin türü)na,
binanın nasıl kullanıldığına (insanlar ve eşyaların durumu), bina çevresiyle
alakalı riskli durumlar veya bina ile bağlantılı olan önemli tedarik sistemlerinin arızalanması vs gibi
sonradan ortaya çıkan zararlar bakımından yapılacak değerlendirmeye bağlı
olarak hesaplanır.
1 yıl içerisindeki Beklenen direk yıldırım darbesi , bölgedeki
kilometrekare ve yıl başına düşen yıldırım sayısı,binanın yakalama yüzeyi(ayrıca
binanın toplam büyüklüğü ve yüksekliği de dikkate alınır), ve bir çevre faktörü
de dikkate alınarak hesaplanır. Bu çevre faktörü çevredeki ağaçların ve diğer
binaların durumuna bağlıdır.
İzin verilen direk yıldırım darbesinin sayısı
belirlenmesi için kullanılan ortalama değerler koruma sınıfı III e karşılık gelmektedir.Böylelikle yaklaşım maksadıyla ortalama değerler belirlenebilir.
Performans katsayıları kısaca şöyledir:
Koruma
Sınıfı
|
Performans
(E) Katsayısı
|
I
|
0,98
|
II
|
0,95
|
III
|
0,90
|
IV
|
0,80
|