Gelecekte sadece otomobil ve kamyonların CO2-nötr hale gelme zorunluluğundan bahsetmek doğru olmaz, halen inşaat makinesi üreticileri de fosil yakıtlardan kurtulma yolunda yol alıyorlar. Bir aile şirketi olan Liebherr, Salı günü Bischofshofen'deki (Pongau) fabrikasında dünyanın hidrojen motorlu ilk büyük tekerlekli yükleyicisini tanıttı. Genel olarak şantiye sahasındaki bir takım özel gereksinimler nedeniyle dizele alternatif arayışına kolay çözümler getirmek pek mümkün değildir.
Bischofshofen'deki Liebherr fabrikasının teknik genel müdürü Herbert Pfab, "Birçok durumda, akülü elektrik çözümleri yaklaşık 15 tona kadar küçük araçlar için uygundur" diye açıkladı. Ancak daha ağır makineler için - 40 tona kadar çalışma ağırlığından bahsediyoruz – hidrojenle tahrik edilen pistonlu motor daha ideal bir çözümdür. “Büyük araçlarda hidrojeni elektriğe göre daha kolay depolayabiliyoruz. Hidrojen dizelden daha pahalı olsa da diğer sıfır emisyonlu tahrik türleriyle karşılaştırıldığında çok daha ucuz kalıyor. Piller büyük, çok ağır ve çoğu kez de pahalı kaynaklardır. Ayrıca şarj döngüleri uzun sürelere ihtiyaç duyar ve bu da inşaat sektöründeki zaman baskısı göz önüne alındığında onları genellikle tercih edilmeyen depolama araçları haline getirir. Öncelikle çoğu inşaat sahasında şarj için elektrik şebeke bağlantılarının yapılması gerekir; bu süreçler de özellikle karayolu veya demiryolu inşaatı gibi "mobil" altyapı projelerinde karmaşık ve pahalıdır. Hidrojen yakıtlı motorların bir diğer avantajı: Oldukça verimlidirler ve dizel motorla aynı inşaat taşıtına monte edilebilirler. Pratikte şanzımanın, soğutma sisteminin ve hidroliğin değiştirilmesine gerek yoktur.
Şu anda sunumu yapılan hidrojen yakıtlı tekerlekli yükleyicinin prototipi aynı zamanda Liebherr'in en yaygın büyük yükleyicisi olan ve grubun tüm tekerlekli yükleyicileri gibi 2013 yılında Bischofshofen’de geliştirilen, üretilen ve satılan mevcut “L 566” modelini temel alıyor. "Hidrojen depoları daha fazla alan gerektirdiğinden sadece gövdeyi değiştirmek zorunda kaldık." Bu, aracı yaklaşık yarım metre daha uzun hale getirdi.
 |
| Liebherr Hidrojen Yakıtlı Yükleyici |
İnşaat makineleri alternatif tahrikli ilk Liebherr ürünü değil: şirket, 2022'de zaten bir hidrojen yakıtlı zincirli ekskavatörü tanıtımını yapmıştı. Motorları Liebherr firmasınca İsviçre'de üretilmekte olup tasarımları gereği sera gazı ve nitrojen oksit emisyonunu ciddi ölçüde düşürüyor. “Büyük bir tekerlekli yükleyicinin saatte 16 ila 17 litre dizele ihtiyacı vardır ve büyük inşaat makineleri de küçüklere göre gün içinde çok daha uzun süre çalışıyor. Dizel motorlar dolayısıyla önemli miktarda CO2 yayıyor” diyor Pfab.Ancak yeni hidrojen yakıtlı tekerlekli yükleyicinin seri üretime geçmesi için hâlâ birkaç yıl geçmesi gerekecek. Öncelikle araç kapsamlı bir şekilde test ediliyor. Aynı zamanda diğer gelişmeler de devam ediyor. Çünkü hedef sadece hidrojenin dizelin yerine geçen bir yakıt olması değil: Liebherr şimdiden bir sonraki adım üzerinde çalışıyor. “Hidrojen yakıtlı motorların kullanımını daha çok bir geçiş dsönemi olarak görüyoruz. Nihai çözüm, hidrojenin elektrik üretmek için kullanıldığı yakıt hücresi olacaktır. Ancak inşaat makineleri sektöründe bu biraz zaman alacak.” Yüksek eğimler veya tozdan kaynaklanan kirlenme şu anda hâlâ sorun teşkil ediyor.
Bir diğer soru ise hidrojenin temini. Liebherr bu nedenle Salı günü Salzburg eyaletindeki ilk hidrojen dolum istasyonunun açılışını yaptı. Grup aynı zamanda inşaat makinelerine doğrudan şantiyelerde yakıt ikmali yapabilmek için mobil çözümler geliştirmek üzere “Maximator Hydrogen” şirketi ile birlikte çalışıyor. Bunun özellikle uzak mesafelerde bulunan inşaat sahaları ve daha az hareketli inşaat makineleri için önemli olduğuna dikkat çekilmekte.
1949 yılında Almanya'da kurulan Liebherr şirketinin genel merkezi İsviçre'de olup şu anda dünyanın en büyük inşaat makinesi üreticilerinden biridir. Grup tüm kıtalarda 150'den fazla şirkete sahiptir. 2023 yılında 50.000'den fazla kişiye istihdam sağlamış olmakla beraber 14 milyar Euro'nun üzerinde konsolide satışa ulaşmaktadır.
